reklama
kategoria: Kraj
28 listopad 2022

Duży Fiat skończył 55 lat

zdjęcie: Duży Fiat skończył 55 lat / fot. PAP
fot. PAP
W czasach PRL synonim luksusu i komfortu, marzenie wszystkich Polaków, w okresie rozwoju kapitalizmu pogardzany symbol minionych czasów. Duży Fiat, kant, kredens, czyli po prostu Fiat 125p, 55 lat temu po raz pierwszy wyjechał z fabryki na warszawskim Żeraniu.
REKLAMA

Dzisiaj fiaty z pierwszych lat produkcji można spotkać przede wszystkim na wystawach zabytkowej motoryzacji. Po latach lekceważenia Duży Fiat stał się obiektem westchnień fanów motoryzacji i pełnoprawnym klasykiem.

Podstawą do rozpoczęcia produkcji Fiata 125p na Żeraniu było podpisanie 22 grudnia 1965 roku umowy licencyjnej między włoskim koncernem motoryzacyjnym Fiat i centralą handlu zagranicznego Motoimport (reprezentującą polski przemysł motoryzacyjny). Na mocy umowy w Polsce miała rozpocząć się produkcja nowoczesnego samochodu klasy średniej, który miał zastąpić przestarzałe warszawy i syrenki.

Początek wytwarzania Dużego Fiata nad Wisłą oznaczał również zmiany w organizacji polskiego przemysłu motoryzacyjnego, polegające głównie na specjalizacji poszczególnych zakładów współpracujących z FSO.

Chociaż produkcja Fiata 125p rozpoczęła się pod koniec 1967 roku, pierwsi prywatni kupcy mogli nabyć auto w 1968 roku. W pierwszej kolejności Fiata mogli nabyć oficjele partyjni lub osoby płacące w dolarach. Jako że popyt przewyższył podaż, szybko wprowadzono przedpłaty.

Pod względem technicznym Duży Fiat był połączeniem dwóch włoskich fiatów: nowoczesnego 125 i archaicznego 1300/1500. Z tego pierwszego otrzymał przede wszystkim ponadczasową bryłę nadwozia oraz takie rozwiązania techniczne jak m.in. nowoczesne hamulce tarczowe na obydwu osiach czy niezależne przednie zawieszenie oparte o podwójne wahacze poprzeczne i stabilizator skrętny. Niestety do napędu tylnych kół zastosowano przestarzałe jednostki napędowe typu OHV z modelu 1300/1500 o pojemności 1300 cm3, powiększonej później do 1500 cm3. Pionierskie, bardzo nowoczesne jednostki DOHC z dwoma wałkami rozrządu w głowicy z Fiata 132 w wersjach 1600 cm3 i 1800 cm3 zagościły jedynie pod maskami specjalnych wersji Monte Carlo i Akropolis. Nazwy upamiętniały sukcesy Dużego Fiata w sporcie.

W Rajdzie Monte Carlo w 1972 roku załoga FSO zdobyła I miejsce w swojej klasie. Kolejnym sukcesem okazał się start w bardzo trudnym rajdzie Akropolis w Grecji, gdzie polska ekipa także zajęła I miejsce w swojej klasie.

Fiat 125p stał się również ważnym elementem kultury popularnej czasów PRL. Porucznik Borewicz jeździł brązową stodwudziestopiątką, a żółty fiat o numerze bocznym 1313 był jednym z bohaterów serialu "Zmiennicy". Auto wystąpiło także w teledysku Anny Jantar do piosenki "Tak blisko nas".

Duży Fiat był hitem eksportowym, sprzedawanym nie tylko w krajach demokracji ludowej. Kupowali je Anglicy, Francuzi czy Grecy. Nasze samochody zawędrowały nawet do Panamy i Senegalu.

Od 28 listopada 1967 do 29 czerwca 1991 wyprodukowano w sumie 1 445 699 egzemplarzy w wersji sedan, kombi, pick-up i inne. Przeprowadzane modernizacje, niestety zubażały Fiata. W roku 1978 wprowadzono następcę, Poloneza, oba modele produkowane były jednak równocześnie aż do 1991 roku. Dziś Duży Fiat, zwłaszcza z pierwszych lat produkcji (do 1973 roku), jest poszukiwanym i drogim klasykiem. (PAP)

autor: Karol Kostrzewa

kos/ mrr/

PRZECZYTAJ JESZCZE
Materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazami danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez [nazwa administratora portalu] na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
pogoda Łobez
7.2°C
wschód słońca: 07:22
zachód słońca: 16:01
reklama

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Łobzie

kiedy
2024-12-13 18:00
miejsce
Łobeski Dom Kultury, Łobez, ul....
wstęp biletowany